Wat jou een professioneel coach maakt... en wat niet

Waarom goedbedoelde coaches nog geen professional zijn

Hij zit tegenover je. Ogen dof, adem hoog. Vastgelopen in zijn werk. Zijn huwelijk. Zichzelf. “Wat moet ik doen?”, vraagt hij. En jij voelt het trekken in jezelf: je wilt helpen. Iets zeggen. Iets doen.

En daar, precies op dat punt, scheidt zich het pad van de goedbedoelende coach en de professionele.

Want professioneel coachen begint niet bij weten wat je moet zeggen. Het begint bij weten wanneer je juist níét moet spreken. Wanneer je je eigen neiging tot redden herkent. Wanneer je het ongemak kunt dragen zonder het over te nemen.

Dat leer je niet in een eendaagse workshop. Of uit een boek.Dat vraagt oefening, feedback, zelfonderzoek – en een opleiding die je begeleidt tot in de kern van je vak.

Het goedbedoelde gebaar dat de ander klein houdt

Zolang jij de antwoorden geeft, hoeft de cliënt niet zelf te zoeken. Zolang jij de stappen aanreikt, hoeft hij zijn eigen richting niet te bepalen. En zolang jij het ongemak dempt, mist hij de kans om daar steviger in te worden.

Het is een subtiel maar krachtig mechanisme. In plaats van het proces te begeleiden, gaan we het sturen. In plaats van vertrouwen te bieden, vullen we het in. In plaats van naast de ander te staan, lopen we voor hem uit.

Maar groei laat zich niet opjagen.Inzicht laat zich niet aanduwen.En verantwoordelijkheid kan niet worden overgenomen.

We helpen ze kapot

Die uitspraak klinkt misschien hard. Maar ze is pijnlijk waar. Zeker bij beginnende coaches. Vanuit enthousiasme, compassie of bewijsdrang gaan ze aan het werk. Ze willen iets betekenen. En dus gaan ze doen.

Maar coaching is geen reparatieservice.

Coaching werkt pas echt wanneer de cliënt zélf aan het stuur gaat zitten. Wanneer hij eigenaar wordt van zijn vraag, zijn keuzes en zijn leerproces. Wanneer hij ontdekt: ik heb dit probleem misschien niet gecreëerd, maar ik kan er wél iets mee.

Onderzoek bevestigt dat. Volgens de International Coaching Federation (ICF) is "ownership of outcomes" een van de sterkste voorspellers van duurzame verandering. Pas wanneer iemand verantwoordelijkheid neemt voor zijn eigen aandeel, kan er iets wezenlijks verschuiven.

Toch blijven veel coaches zélf sturen. Uit onzekerheid. Of omdat ze – vaak onbewust – zichzelf als oplossing zien. Het gevolg? De cliënt raakt afhankelijk. De patronen keren terug. En de coach raakt gefrustreerd.

“Ik zat maanden in coaching… en pas toen ik zelf iets ontdekte, veranderde er echt iets.”– (Ervaring van oud-coachee, anoniem)

Het is een patroon dat zich geruisloos nestelt in het werk van veel goedbedoelende coaches. Want redden voelt als helpen. En helpen voelt als doen wat nodig is. Maar ondertussen ontneem je de ander precies dat wat hij nodig heeft om te groeien: autonomie, eigenaarschap, zelfvertrouwen.

“Iemand wees me de weg, maar ik vond hem zelf.”– Edith Kramer

Wanneer iemand wél zijn verantwoordelijkheid pakt

Er komt een moment in coaching waarin iets verschuift. Niet altijd spectaculair. Vaak juist stil. Een andere blik. Een rechtop gaan zitten. Een zin als: “Ik weet wat me te doen staat.” En vooral: “Dit is van mij.”

Dat is het moment waarop eigenaarschap ontstaat.

En wanneer iemand zijn proces echt durft te dragen, gebeurt er iets wonderlijks. Dan verandert niet alleen zijn gedrag. Maar ook zijn houding. Zijn energie. Zijn positie in de wereld.

Autonomie groeit. Niet als ‘ik doe het wel alleen’, maar als: ik weet dat ik het zélf moet doen. Proactiviteit volgt bijna vanzelf: iemand die zich eigenaar voelt, gaat bewegen. Niet omdat jij duwt, maar omdat hij wil. En vanuit die beweging ontstaat de ruimte om te worden wie hij is. Authentiek. Niet perfect, maar echt.

Juist door jouw terughoudendheid als coach – je vermogen om niet in te grijpen – kan de cliënt zichzelf gaan dragen.

De neiging om te redden zegt meer over jou dan over de cliënt

Toch is het makkelijker gezegd dan gedaan. Want stil zijn terwijl iemand worstelt, kan confronterend zijn. Het triggert ons eigen ongemak: “Ben ik dan wel een goede coach?”, “Moet ik niet iets doen?”, “Wat als hij vastloopt en ik niets zeg?”

Veel coaches zijn gewend om hard te werken. Zich verantwoordelijk te voelen voor het proces. Maar die neiging om te helpen komt vaak voort uit onze eigen geschiedenis. Onze behoefte om van betekenis te zijn. Onze wens om gezien te worden.

En precies daarom is coach worden óók een proces van persoonlijke groei.

Het vraagt lef om niets te doen als je iets zou kunnen doen.Het vraagt vertrouwen om stil te blijven als je iets zou kunnen zeggen.En het vraagt zelfkennis om te weten wanneer je jouw eigen behoefte verwart met die van de cliënt.

Coachen is niet fixen. Het is begeleiden.

In een wereld die snelheid beloont, resultaat eist en efficiëntie verheerlijkt, lijkt ‘begeleiden’ soms passief. Maar het tegenovergestelde is waar.

Echt begeleiden vraagt aanwezigheid. Afstemming. Vertraging. De moed om het proces te vertrouwen, ook als het nog geen vorm heeft. De kracht om erbij te blijven, ook als het stil wordt.

Niet sturen, maar staan. Niet invullen, maar luisteren. Niet oplossen, maar ruimte houden. En precies dáár ontstaat beweging. Van binnenuit.

Daarom leer je bij de NCA coachen zonder te redden

Bij de Nederlandse Coach Academie geloven we dat coaching geen trucje is. Het is een vak, geworteld in menselijkheid, in zelfkennis, in het vermogen om écht contact te maken.

In onze opleiding leer je niet alleen wat je moet doen als coach, maar vooral wie je bent terwijl je het doet. We begeleiden je om jouw eigen patronen te leren kennen. Zodat je herkent wanneer je geneigd bent over te nemen. En leert hoe je kunt blijven staan, juist in het niet-weten.

Je oefent in kleine, veilige groepen. Je krijgt feedback die je verder helpt. Je ontwikkelt jezelf op alle lagen – als coach én als mens.

Wil jij het verschil maken tussen zomaar coachen en professioneel begeleiden?

Onze post-hbo opleiding tot professioneel coach is meer dan een reeks lessen. Het is een transformatieproces. Een leerweg waarin je niet alleen technieken leert, maar vooral leert dragen. Vertrouwen. Spiegel zijn.

En aan het eind ontvang je een erkend diploma – én het vertrouwen om zelf als coach het verschil te maken.

Vraag de brochure aan of plan vrijblijvend een gesprek.

P.S.Goede coaching draait niet om jou.Maar zónder jouw innerlijk werk, komt de cliënt nooit bij dat van hem.